دستگاه ونتیلاتور چیست؟
ونتیلاتور (ventilator) جزء دستگاه های کمک تنفسی محسوب می شود. این دستگاه به وسیله سیستم عضلانی حجم قفسه سینه را تغییر می دهد و باعث فشار منفی و مثبت در ریه می گردد. این تجهیزات که به عنوان دستگاه تنفس مصنوعی نیز شناخته می شوند، با حرکت دادن دیافراگم باعث ورود و خروج هوا در ریه می شوند. با استفاده از دستگاه های تنفس مصنوعی قفسه سینه با حرکت عضلات دنده ای که در زیر دیافراگم قرار دارد منبسط می گردد.
توجه داشته باشید، هنگام استفاده از دستگاه های تنفس مصنوعی باید از ماسک مخصوص ونتیلاتور آن نیز استفاده کرد.
انواع ونتیلاتور ها
دستگاه های ونتیلاتور بسته به نوع استفاده به چند نوع مختلف تقسیم بندی می شوند که عبارتند از:
ونتیلاتور فشار ثابتاین نوه تجهیزات زمانی که فشار داخل ریه بیمار به یه حد ثابتی برسد عملکرد آن به صورت اتوماتیک متوقف می گردد. اگر بیمار به اکسیژن بیشتری نیاز داشته باشد باید فشار دستگاه را بالاتر برد. ونتیلاتور های فشار ثابت مطابق با عملکرد و کاربرد های مختلفی که دارند، به دو دسته ونیتیلاتور پرتابل و غیر پرتابل تقسیم بندی می شوند.
از جمله مزیت های این نوع دستگاه تنفس مصنوعی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس راحتی بیشتر
- جهت استفاده در منازل
- هزینه نگهداری بسیار کمتر
عملکرد این نوع تجهیزات به این صورت است که در حین عمل تنفس گاز با فشار بیشتر از فشار محیط وارد ریه شده و باعث انبساط آن می گردد.
از جمله مزیت های این نوع دستگاه تنفس مصنوعی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده در محیط های سرپایی و توانبخشی
- استفاده از روش تهاجمی و غیر تهاجمی از طریق لوله گذاری و نصب تراشه
این نوع تجهیزات همه فضای قفسه سینه را به جزء سر و گردن را مورد پوشش قرار می دهند. به همین دلیل اجازه ورود و خروج هوا به این ناحیه نخواهد داد. با استفاده از ونتیلاتور های فشار منفی، در طی بازدم هوای اتاق خالی می گردد و فشار منفی در آن ایجاد می شود که سبب انبساط و کشیده شدن دیواره قفسه سینه می گردد.
از جمله مزیت های این نوع دستگاه تنفس مصنوعی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احتیاج نداشتن به راه هوایی مصنوعی
- عدم احتیاج به شل کننده های عضلانی
- دارای ویژگی ست و اصلاح شدن به اکسیژناسیون
انتخاب نوع ونتیلاتور
عوامل بسیاری برای انتخاب نوع ونتیلاتور وجود دارند. این عوامل شامل:
- شدت بیماری تنفسی بیمار
- سطح هوشیاری بیمار یا GCS
- مدت زمان استفاده از این دستگاه
چه بیمارانی به دستگاه ونتیلاتور احتیاج دارند؟
به طور کلی بیمارانی که از مشکلات تنفسی رنج می برند باید از دستگاه ونتیلاتور استفاده کنند. این مشکلات می تواند ناشی از:
- سکته
- سپسیس
- ذات الریه
- فلج اطفال
- بیماری های ریوی
- آسیب های نخاعی
- ایست ناگهانی قلب
- آسیب به سر و جمجمه
- سندرم دیسترس تنفسی خصوصا در نوزادان
- سندرم دیسترس حاد تنفسی (ARDS)خصوصا بیماران کرونایی
توجه: ونتیلاتور در هنگام جراحی ها هم برای مورد استفاده قرار می گیرد، چرا که بیمار نمی تواند در هنگام جراحی و بیهوشی، به راحتی نفس بکشد.